Якія знаёмыя назвы і словы,
Якая цудоўная родная мова!
І ўсё мілагучна для слыху майго:
І звонкае “дзе” і густое “чаго”…
Пімен Панчанка
21 лютага адзначаецца Міжнародны дзень роднай мовы. У свеце шмат цудоўных моў. Адны з іх вабяць сваёй прыгажосцю і непаўторнасцю, другія – мілагучнасцю. Але ў кожнага чалавека ёсць толькі адна родная мова. Менавіта на гэтай мове ён размаўляе з роднымі, сябрамі, знаёмымі.
У Слабадской СШ прайшла чарговая творчая справаздача фальклорна-драматычнага аб’яднання па інтарэсах. На суд гледачоў было прапанавана музыкальна-тэатралізаванае прадстаўленне “Кошык весялосці на вясковым падвор’і”. Спачатку яго з задавальненнем паглядзелі вучні і настаўнікі школы, а затым (гэта ўжо стала добрай традыцыяй!) — і бацькі на бацькоўскім сходзе.
Са школьнай сцэны гучалі беларускія народныя жарты і анекдоты, прымаўкі і прыказкі, меладычныя і вясёлыя народныя песні і прыпеўкі. А завадныя беларускія танцы “Полечка” і “Лявоніха” ў выкананні гурткоўцаў не пакінулі абыякавым нікога. Асаблівую атмасферу на сцэне стваралі каларытныя нацыянальныя касцюмы, ручнікі і посцілкі, а таксама рэчы хатняга ўжытку, якімі карысталіся нашы продкі.
Беларускія адпаведнікі да рускіх прыказак і прымавак
Васіль Быкаў. Чатыры факты, якія ведае не кожны беларус
1. Быкаў мог стаць мастаком ці скульптарам
Далёка не кожны беларус ведае, што свой лёс Быкаў мог звязаць з маляваннем, калі б… не загад Сталіна. Пасля заканчэння школы ва ўзросце 15 год Васіль Уладзіміравіч паступіў на скульптурнае аддзяленне Віцебскага мастацкага вучылішча. Але правучыўся там толькі год. У сваёй аўтабіяграфічнай аповесці «Доўгая дарога дадому» ён сціпла ўспамінаў: «Вучыцца там доўга не прыйшлося, бо ў 1940 годзе стыпендыю адмянілі, і гэтая абставіна вярнула мяне ў вёску.
Аднак гэты эпізод з жыцця насамрэч быў больш драматычным, успамінала ў відэаінтэрв’ю сястра класіка Валянціна Уладзіміраўна. Акрамя таго што стыпендыі адмянілі, за навучанне пачалі браць плату, суадносную з коштам каровы. Аднак прадаць жывёлу – значыла выракчы звычайную вясковую сям’ю на галодную смерць.
Фразеалагізмы з уласнымі імёнамі складаюць адносна невялікую, але надзвычай цікавую групу устойлівых адзінак беларускай мовы, паколькі менавіта ў іх захаваліся звесткі пра мінулыя падзеі ў нашай і іншых краінах свету, замацаваліся пэўныя меркаванні людзей розных народаў пра пэўныя факты і такім чынам перададзена новым пакаленням сваё бачанне свету, свая ацэнка падзей, людзей і інш. Таму вельмі цікавыя звесткі падаюць нам этымалагічныя слоўнікі фразеалагізмаў (напрыклад, этымалагічны слоўнік фразеалагізмаў І. Я. Лепешава).
Фразеалагізмы на тэму “Мова.
Маўленне. Слова. Язык”
