Рыхтуемся да ЦТ
Некаторыя асаблівасці кіравання ў беларускай мове
|
Галоўныя словы |
Склон залежн. |
Прыназоўнік |
Прыклады |
| 1. Дзеясловы ветлівасці тыпу дзякаваць, выбачаць, дараваць | Д. | — | Дзякаваць настаўніку, дараваць сябру, выбачайце мне |
| 2. Дзеясловы тыпу смяяцца, жартаваць, рагатаць, насміхацца, кпіць, цешыцца | Р. | з (са) | Смяяцца з яго, жартаваць з сябра, здзеквацца са слабейшага, кпіць з суседа |
| 3. Хварэць, захварэць, хворы | В. | на | Хварэць на грып, хворы на сэрца |
| 4. Дзеясловы маўлення, думкі, пачуцця (тыпу гаварыць, казаць, распытваць, разважаць, думаць, клапаціцца) і аддзеяслоўныя назоўнікі (тыпу гаворка) | часцей В. |
пра | Гаварыць пра падзеі, непакоіцца пра яго, думаць пра дзяўчыну, марыць пра сустрэчу, клапаціцца пра ўраджай.
Гаворка пра падзеі, мара пра шчасце. |
| 5. Дзеясловы руху (тыпу ісці, бегчы, плыць, ехаць), а таксама волевыяўленчыя (выправіць, паслаць, прыслаць) пры абазначэнні мэты дзеяння | В. | па
у |
Пайшоў у магазін па хлеб, паслаць па бацьку ,схадзіць у бібліятэку па кнігу;
Запомні! Пайсці ў грыбы, сабрацца ў ягады, збегаць у арэхі |
| 6. Дзеясловы і аддзеяслоўныя назоўнікі са значэннем пачуцця смутку, жалю, тугі | М. | па | Сумаваць па школе, туга па радзіме |
| 7. Дзеясловы і назоўнікі са значэннем дзеяння | В. | па | Хадзіць па пакоях, вандроўка па ваенных мясцінах. |
| 8. Прыметнікі і прыслоўі ў форме вышэйшай ступені параўнання | Т. | за | Старэйшы за сястру, вышэйшы за яго; далей за ўсіх, хутчэй за ўсіх. |
| 9. Дзеясловы ажаніць, ажаніцца | Т. | з (са) | Ажаніцца з Марынай, ажаніў са сваёй дачкою. |
