Паўтараем разам

Тэст па тэме: «Сінтаксіс і пунктуацыя»

 5 кл.

1.Якое азначэнне правільна раскрывае змест раздзела “Сінтаксіс”?

а) Сінтаксіс вывучае словазлучэнне, сказ, тэкст (іх азначэнне, будову, прызначэнне);

б) Сінтаксіс вывучае правілы пастаноўкі знакаў прыпынку.

2.Адзначце словазлучэнні: а) паслаць па доктара; б) дапамога доктара; в) аказаць дапамогу; г) доктар дапамог.

3.Адзначце правільныя словазлучэнні: а) дзякаваць бацькоў; б) пайсці па хлеб; в) збірацца ў грыбы; г) жартаваць з сябра; д) дараваць брату; е) хварэць на ангіну.

4.Адзначце клічныя сказы: а) Добры дзень вам, добрыя людзі; б) Калі прыйдуць госці; в) Дапамажы мне рашыць задачу; г) Хутка дождж сціх; д) Якая прыгажосць вакол

5.Адзначце пабуджальныя сказы: а) Пад нагамі шамаціць рознакаляровае лісце; б) А вунь чырвоны клён; в) Давайце палюбуемся гэтай прыгажосцю; г) Чуецца курлыканне журавоў; д) Яны адлятаюць у цёплыя краіны; е) Пажадайце ім шчаслівай дарогі

6.Адзначце неразвітыя сказы: а) Пайшоў снег; б) Мы любім вучыцца і адпачываць; в) Прыйшла вясёлая і шумлівая вясна; г) На дарогах гамоняць ручайкі; д) У небе спяваюць жаваранкі.

7.Якім членам сказа з’яўляецца выдзеленае слова?

Беларусь – мая Радзіма а) дзейнік; б) выказнік; в) дапаўненне; г) азначэнне; д) акалічнасць

8.Адзначце сказы са звароткамі: а) Цёплы дожджык  не прагнаў дзяцей з вуліцы; б) Цёплы дожджык пырсні, пырсні на парэчкі і на вішні; в) У меру свяціла сонца і ў час ішоў цёплы дожджык; г) Я думаў пра цёплы дожджык, якога так не хапала; д) Ці любіш ты дружа цёплы дожджык?

9.Адзначце сказы, у якіх перад выдзеленымі злучнікамі трэба паставіць коску: а) Вада стаіць нерухома і ў ёй адбіваецца зорнае неба; б) Трэба спяшацца на вакзал бо цягнік адыходзіць праз гадзіну; в) Бачыць вока далёка а розум яшчэ далей; г) Шуміць вецер над лесам ды надрыўна галосіць над апусцелым полем; д) Дзень быў пахмурны і даволі цёплы.

10..Адзначце сказы з простай мовай і пастаўце знакі прыпынку ў іх: а) Маладая вясна радасна ўсміхнулася і павіталася Вось і я! б) На ўсходзе зайграла залатая чырвань; в) Вясна сонечнымі промнямі расцалавала арэхавы куст; г) Падаў голас салавейка; д) Цяпер ужо не вернуцца халады казалі людзі, калі чулі яго песню.

11.Расстаўце прапушчаныя знакі прыпынку:

Бусел праводзіў заняткі

Слухаць мяне бусляняткі

Дома пакіньце страх

Смела рабіце ўзмах.

Хто праляціць прыгожа

Першым паснедаць зможа.

Помніце Кляка і Клёка

Восень ужо недалёка

Ведаем гэта самі

Круцяць малыя насамі.

 

Продолжить чтениеПаўтараем разам

Практычны матэрыял для вучняў 6 класа

Несупадзенне ліку некаторых назоўнікаў

Русский язык Беларуская мова
 Брусника- ед.ч.

Грудь – ед.ч.

Дверь – ед.ч.

Двойня – ед.ч.

Ежевика – ед.ч.

Земляника – ед.ч.

Калитка – ед.ч.

Кладбище – ед.ч.

Кружево – ед.ч.

Крупа – ед.ч.

Лекарство – ед.ч.

Пение – ед.ч

Поведение – ед.ч.

Сумерки – мн.ч.

Хлопоты – мн.ч.

Черника – ед.ч.

Чернилы – мн.ч.

 Брусніцы – мн.л.

Грудзі – мн.л.

Дзверы – мн.л.

Двайняты – мн.л.

Ажыны – мн.л.

Суніцы – мн.л.

Веснічкі – мн.л.

Могілкі – мн.л.

Карункі – мн.л.

Крупы – мн.л.

Лекі – мн.л.

Спевы – мн.л.

Паводзіны – мн.л.

Змрок – адз.л.

Клопат – адз.л.

Чарніцы – мн.л.

Чарніла – адз.л.

 

Несупадзенне роду  некаторых  назоўнікаў

Руская мова Беларуская мова
Банка – ж.р.

Бровь – ж.р.

Вилка – ж.р.

Гарь – ж.р.

Гроздь – ж.р.

Гусь – м.р.

Запись – ж.р.

Комод  — м.р.

Лебедь – м.р.

Летопись – ж.р.

Медаль – ж.р.

Накипь – ж.р.

Насыпь – ж.р.

Округ – м.р.

Пар – м.р.

Перепись – ж.р.

Пион – м.р.

Полынь – ж.р.

Прибыль – ж.р.

Продажа – ж.р.

 

Слоік – м.р.

Брыво – н.р.

Відэлец – м.р.

Гар – м.р.

Гронка – ж.р.

Гусь – ж.р.

Запіс – м.р.

Камода – ж.р.

Лебедзь – м.р.

Летапіс – м.р.

Медаль – м.р.

Накіп – м.р.

Насып – м.р.

Акруга – ж.р.

Пара – ж.р.

Перапіс – м.р.

Півоня – ж.р.

Палын – м.р.

Прыбытак – м.р.

Продаж – м.р.

 

Продолжить чтениеПрактычны матэрыял для вучняў 6 класа

Заўсёды з намі Колас і Купала

3 лістапада сярод вучняў 5-7 класаў цікава і пазнавальна прайшоў конкурс чытальнікаў вершаў  «Заўсёды  з намі Колас і Купала», прысвечаны   140-годдзю з дня нараджэння класікаў беларускай літаратуры. Мерапрыемства садзейнічала пашырэнню ведаў школьнікаў пра жыццёвы і творчы шлях мастакоў слова,    дапамагло дакрануцца да творчай спадчыны, якая была прадстаўлена кнігамі паэтаў.

 Пранікнёна і шчыра з вуснаў дзяцей гучалі вершы пра Радзіму, мову і  прыроду.  Пачуццё гонару за родны край і беларускі народ перапаўняла сэрцы ўдзельнікаў мерапрыемства.  Лепшыя вынікі паказалі     Краўчук Ганна (6 кл.), Канакоў Аляксандр (6 кл.) і Калядзюк Юлія (7 кл.).

Віншуем  пераможцаў і дзякуем усім вучням за ўдзел у конкурсе чытальнікаў, за іх працу і талент!

Продолжить чтениеЗаўсёды з намі Колас і Купала

Гульня-віктарына «І сёння з намі Колас і Купала»

Дарагія вучні! 140-годдзе Янкі Купалы і Якуба Коласа — важная падзея ў духоўным і культурным жыцці Беларусі. Традыцыі, закладзеныя беларускімі песнярамі ў прозе, паэзіі, драматургіі, публіцыстыцы, з поспехам развіваюцца і сёння. Нам трэба і далей вывучаць жыццё і творчасць нашых песняроў, ведаць іх спадчыну. Янка Купала і Якуб Колас — мудрыя і праўдзівыя настаўнікі. Яны пакінулі нам духоўны запавет — любіць, шанаваць, берагчы спадчыну, быць сапраўднымі патрыётамі.

Прапануем вам гульню-віктарыну, прысвечаную жыццю і творчасці народных паэтаў Беларусі Янкі Купалы і Якуба Коласа.

  1. У творчым лёсе Якуба Коласа і Янкі Купалы было шмат агульнага: яны нарадзіліся ў адным годзе, амаль адначасова выступілі ў літаратуры, добра ведалі адзін аднаго, любілі спяваць народныя песні. А яшчэ ім падабалася адна гульня, з якой яны з задавальненнем бавілі час. Як называецца гэтая гульня? (Шахматы.)
  2. Каму прысвяціў свой першы верш Янка Купала? (Першы верш паэт напісаў у дзень імянін сястры Леакадзіі. Верш быў жартоўны. Сястра пакрыўдзілася і паперку, на якой быў напісаны верш, спаліла ў печы.)
  3. Колькі гадоў было Якубу Коласу, калі ён пачаў пісаць вершы? Як называўся першы твор? (12 гадоў. Першым творам была байка «Лісіца і варона».)
  4. На якіх музычных інструментах умеў іграць Янка Купала? (Скрыпка і дудка.)
  5. Любімым заняткам Якуба Коласа ў дзяцінстве было чытанне. Асабліва яму падабаліся байкі Крылова. Хто падарыў Кастусю поўны зборнік баек Крылова? (Дзядзька Антось.)
  6. Высока цанілі творчасць беларускіх песняроў нашы знакамітыя касманаўты Пятро Клімук і Уладзімір Кавалёнак. Яны гаварылі, што не раз успаміналі ў касмічных прасторах верш Янкі Купалы. Як называецца гэты верш? («Хлопчык і лётчык».)
  7. Як называецца рэчка, якую Якуб Колас часта апісваў у сваіх творах. (Нёман.)
  8. Назавіце імя і прозвішча пісьменніка, які першы пераклаў творы Янкі Купалы на рускую мову.(Максім Горкі.)
Продолжить чтениеГульня-віктарына «І сёння з намі Колас і Купала»

Практычны матэрыял для вучняў 10-11 класаў

Тэма: «Правапіс е, ё, я»

1 .Устаўце прапушчаныя літары.

Ап..льсінавы сок, ..зычковыя зычныя, кле..вая фарба, вы..сніць пытанне, начны Н..свіж, вым..няць на хлеб, іграць на клав..сіне, беларускія ц..гнікі, адбыліся м..цяжы, на душы кл..каталі гнеў і абурэнне, ..фрэйтарскі мундзір.

2.Запішыце па-беларуску.

Гефест, Енисей, Несмеянов, Пекин, Петровский, Камерун, Мефодий, Есенин, Валентина, Белыницкий-Бируля, Терентий, Плеханов, Зеландия,Люксембург, Некрасов, Матвейчук, Копейко, Олексеюк, Корнеенко.

3.Устанавіце адпаведнасць.

А. Клуб..нь, брыз..нтоўка, с..зонны, пл..ткары            1 е

Б. Сн..данак, кам..каваты, кал..даваць, в..ршковы       2 ё

В. Чарц..ж, асяц..р, кл..цкі, ..рзанне                              3 я

Г. Дзе..нне, в..рблюдзіца, п..рэдадзень, дз..сятка

Д. Кол..равы, собал..вы, пл..ткары, ск..птычны

 Ключ

1.Устаўце прапушчаныя літары

Апельсінавы сок, язычковыя зычныя, клеявая фарба, выясніць пытанне,

начны Нясвіж, выменяць на хлеб, іграць на клавесіне, беларускія цягнікі,

адбыліся мяцяжы, на душы клекаталі гнеў і абурэнне, яфрэйтарскі мундзір.

2.Пераклад.

Гефест, Енісей, Несмяянаў, Пекін, Пятроўскі, Камерун, Мяфодзій, Ясенін, Валянціна, Бялыніцкі-Біруля, Цярэнцій, Пляханоў, Зеландыя, Люксембург, Някрасаў, Мацвяйчук (і Матвяйчук), Капяйко, Алексяюк, Карняенка.

  1. Устанавіце адпаведнасць

А. Клубень, брызентоўка, сезонны, плеткары                  1 е

Б. Сняданак, камякаваты, калядаваць, вяршковы           2 ё

В. Чарцёж, асяцёр, клёцкі, ёрзанне                                    3 я

Г. Дзеянне, вярблюдзіца, пярэдадзень, дзясятка

Д. Колеравы, собалевы, плеткары, скептычны

А1 Б3 В2 Г3 Д1

Тэма:«Правапіс прыслоўяў»

  1. Тэст

А1. Адзначце прыклады, у якіх выдзеленыя словы трэба пісаць разам:

3) час (ад) часу бачыцца;

4) кінуцца на (сустрач) ;

5) пазіраць (у) далячынь.

А2. Адзначце словазлучэнні, у якіх выдзеленыя словы трэба пісаць праз дэфіс:

2) застацца (сам) насам;

3) (па) свойму прыгожы;

5) прывезці адкуль (небудзь).

А3. Адзначце прыклады, у якіх выдзеленыя словы трэба пісаць асобна:

1) адпачываць (у) двух;

2)прыбраць (у) двух пакоях;

3)прывыкаць (з) малку;

4)вывучыць (на) памяць;

2 «Чацвёртае лішняе».

У кожным радку вызначце чацвёртае лішняе слова:

1) (у) роскідку, (у) розніцу ,(у) россып, (у) рукапашную;

2) (на) злосць, (на) зло, (на) карачках, (на) працягу;

3) (у) тупік, (у) адкрытую, (у) сапраўднасці, (у) разбіўку;

4) (па) хатняму, (па) свойму,(па) ціху, (па) дацку.

3 «Пільнае вока»

Знайдзіце 4 арфаграфічныя памылкі:

Прыходзілі заўчора, даранку не вернецца, рушылі ўсемярых, падоўгу ўзіраўся, на працягу дня, трымаў на пагатове, кінуліся наўцёкі, у глыб лесу, з верху да нізу, рабіць па шаблоне, рабіць па маленьку, выпрыгнуў на хаду, узяць напракат, кінуліся ў рассыпную, пайшлі ў адведкі, выцерлі дасуха.

Ключ

1.Тэст

А1. 2 ,4, 5

А2. 2, 3, 5

А3. 2,4

2 «Чацвёртае лішняе».

1) у_розніцу

2) назло

3) ўразбіўку

4) паціху

3 «Пільнае вока»

да ранку не вернецца, трымаў напагатове, рабіць памаленьку, кінуліся ўрассыпную.

Продолжить чтениеПрактычны матэрыял для вучняў 10-11 класаў

Паўтараем разам Тэставае заданне па арфаграфіі для вучняў 10-11 класаў

  • Автор записи:
  • Комментарии к записи:0 комментариев

А1. Адзначце словы, у якіх на месцы пропуску трэба пісаць літару а:

  • зак..назнаўчы; 4) п..ліфанія;
  • т..нкаскуры; 5) ф..тограф.
  • д..матканы;

А2. Адзначце словы, у якіх на месцы пропуску трэба пісаць літару э:

  • ц..рата; 4) з..члівец;
  • ст..рыльны; 5) д..партамент.
  • пр..міяльны;

А3. Адзначце словы, у якіх на месцы пропуску трэба пісаць літару е:

  • ..гіпецкі; 4) л..кторый;
  • б..тонны; 5) дзес..тковы.
  • ..гуар;

А4. Адзначце словы, у якіх на месцы пропуску трэба пісаць літару ў:

  • ма..залей; 4) стра..с;
  • а..гіевы стайні; 5) а..дыякасета.
  • ва ..збекістан;

А5. Адзначце словы, у якіх на месцы пропуску трэба пісаць літару ч:

  • а..чай; 4) газе..чык;
  • у саро..цы 5) дакла..чык.
  • Пола..чына;

А6. Адзначце словы, у якіх на месцы пропуску трэба пісаць апостраф:

  • загор..е; 4) п..едэстал;
  • Васіл..еў; 5) кан..ён.
  • уз..яднанне;

 

А7. Адзначце словы, у якіх на месцы пропуску трэба пісаць мяккі знак:

  • Чэрвен..скі раён; 4) прынес..ці;
  • Бразіл..я; 5) кін..ся.
  • кудыс..ці;

А8. Адзначце словы, у якіх назіраецца фанетычнае падаўжэнне зычных:

  • аддзячыць; 4) праменне;
  • здарэнне; 5) затрымацца.
  • дваццаццю;

А9. Адзначце словы, у якіх пры перакладзе з рускай мовы на беларускую д пераходзіць у дз:

  • демонстрация; 4) водянистый;
  • Антарктида; 5) подвиг.
  • гвардеец;

А10. Адзначце словы, у якіх на месцы пропуску трэба пісаць літару й:

  • зы..начаны; 4) за..грыванне;
  • не..маверна; 5) па..менна.
  • пра..нфармаваць;
Продолжить чтениеПаўтараем разам Тэставае заданне па арфаграфіі для вучняў 10-11 класаў

З беларускага куфэрка

З мэтай паглыблення  ведаў вучняў па беларускай мове, літаратуры, краязнаўству, этнаграфіі,  выхавання  павагі да беларускага народа, яго гістарычнага мінулага, культурнай спадчыны ў нашай школе настаўнікамі Грышкевіч А.А. і Раўнейка А.М. для вучняў 6-7 класаў была арганізавана і праведзена інтэрактыўная гульня З беларускага куфэрка”.

Мерапрыемства  пачалося з цікавага кліпа на песню А.Сапацькова “Мая Беларусь”, якія апавядаў пра прыгажосць і непаўторнасць краявідаў  нашай Айчыны, яе слаўнае  гістарычнае мінулае і сучаснаснасць. Гэта стварыла своеасаблівы настрой вучняў на гульню, выклікала жаданне паказаць саве веды ў розных намінацыях, а іх было нямала: “Мая Радзіма”, “Культурная спадчына”, “Этнаграфічны”, “Фразеалагізмы”, “Літаратары”, “Філалогія”, “Крок у будучае”, “Народныя традыцыі”, “Перакладчыкі”.

Мерапрыемства прайшло на пазітыўнай ноце. Абыякавых у аўдыторыі не было. Кожны з вучняў імкнуўся паказаць свае веды і прынесці камандзе запаветны бал.

Гульня паказала, што нашы дзеці цікавяцца культурнай спадчынай свайго народа, яго мінулым і будучым, ведаюць беларускую мову і літаратуру.

Дзякуючы такім  мерапрыемствам  школьнікі ўсведамляюць, што яны жывуць у цудоўнай краіне з прыгожай назвай БЕЛАЯ РУСЬ, што ў іх вялікая духоўная спадчына і шырокія перспектывы для дальнейшага развіцця нашай мовы, літаратуры, культуры, эканомікі.

Продолжить чтениеЗ беларускага куфэрка

“На мове, сэрцу зразумелай….”

Па добрай традыцыі ўжо многа гадоў запар у канцы навучальнага года ўдзельнікі фальклорна-тэатральнага аб’яднання па інтарэсах нашай установы адукацыі пад кіраўніцтвам педагога дадатковай адукацыі Грышкевіч А.А. выступаюць  перад настаўнікамі, вучнямі і бацькамі з самадзейнымі пастаноўкамі.

17 мая на суд гледачоў зноў  былі прапанаваны новыя  “Вячоркі”, з лірычнымі і жартоўнымі народнымі песнямі і прыпеўкамі,  з цікавымі анекдотамі і вясёлымі танцамі.

Са сцэны гучала беларуская мова, зразумелая сэрцу кожнага, хто нарадзіўся і жыве на нашай роднай зямлі.

Асаблівы каларыт пастаноўцы стварылі яркія народныя касцюмы, самабытныя посцілкі і ручнікі, прадметы хатняга ўжытку, што характэрны для этнаграфічнай культуры нашага народа.

Гледачы вельмі цёпла прымалі выступленне юных тэатралаў, дружнымі, шчырымі апладысметамі віталі вучняў.

Мерапрыемства  садзейнічала далучэнню навучэнцаў да народных каранёў, да нашай гісторыі, да нашай  культурнай спадчыны, яшчэ раз даказваючы, што без  гістарычнай памяці не можа быць у чалавека будучага. Вельмі радасна, што ў нашай установе адукацыі вучацца дзеці, неабыякавыя да мінулага і будучага свайго народа, сваёй Бацькаўшчыны.

Продолжить чтение“На мове, сэрцу зразумелай….”

Чытаем шмат, чытаем разам, ствараем сябе i краiну!

Ва ўстанове адукацыі “Слабадская сярэдняя школа” з мэтай павышэння цікавасці вучняў да чытання, развіцця і захавання  высокіх маральных каштоўнасцей і ідэалаў беларускага грамадства прайшоў першы этап рэспубліканскага конкурсу юных чытальнікаў “Жывая класіка”. Конкурс прысвечаны Году гістарычнай памяці, святочным датам нараджэння знакамітых беларускіх паэтаў Я.Коласа, Я.Купалы, М.Танка.

Пераможцай стала Дудзінская Дамініка, вучаніца 9 класа. Дзяўчынка падрыхтавала мастацкае чытанне “Балады пра партызана Дубягу” М.Танка.  Вучаніца  паказала артыстызм выканання, глыбіню пранікнення ў сэнс твора, стварыла сцэнічны вобраз адпаведна  баладзе.

Мерапрвыемства садзейнічала пашырэнню чытацкага кругагляду школьнікаў, развіццю іх творчых здольнасцей, грамадзянскаму, патрыятычнаму выхаванню вучняў на лепшых узорах нацыянальнай літаратуры.

Ссылка на видео: https://drive.google.com/file/d/1FF8zhgvaalxEwvdU5u_m0DdUPs-a_ZbL/view?usp=sharing

Продолжить чтениеЧытаем шмат, чытаем разам, ствараем сябе i краiну!

Заданні па арфаграфіі для вучняў 10-11 класаў Комплекснае заданне № 2

А1. Адзначце словы, у якіх на месцы пропуску трэба пісаць літару о:

  1. тры..;                   4) к..клюш;
  2. ф..рзац;               5) зап..вет.
  3. ф..рс-мажор;

А2. Адзначце словы, у якіх на месцы пропуску трэба пісаць літару ы:

  • фр..кадэлька;               4) р..туал;
  • тр..льяж;                        5) р..цэпт.
  • т..днёвы;

А3. Адзначце словы, у якіх на месцы пропуску трэба пісаць літару я:

  • ..рмо;              4) к..раміка;
  • б..рэт;             5) дзес..тковы.
  • ба..ць;

А4. Адзначце словы, у якіх на месцы пропуску трэба пісаць літару е:

  • м..рзляк;             4) п..чора;
  • г..нетыка;            5) вос..мсот.
  • фа..;

А5. Адзначце словы, якія напісаны ў адпаведнасці з арфаграфічнымі нормамі:

  • радыёстанцыя;                  4) тонкавалакністы;
  • матабол;                               5) пяцьдзясят.
  • множналікавы;

А6. Адзначце словы, у якіх на месцы пропуску трэба пісаць апостраф:

  • здароў..е;                        4) парц..еры;
  • Лук..янавіч;                   5) прэм..ер.
  • шмат..ёмісты;

А7. Адзначце словы, у якіх на месцы пропуску трэба пісаць мяккі знак:

  • цянь-шан..скі;                    4) ледз..ве;
  • сумлен..не;                          5) Юл..яна.
  • дз..мухавец;

А8. Адзначце словы, у якіх на месцы пропуску трэба пісаць дзве літары:

  • ва..а (нн);                                  4) а..егчы (бб);
  • стаго..е (ддз);                           5) а..ракцыён (тт).
  • ма..аж (сс);

А9. Адзначце словы, у якіх на месцы пропуску трэба пісаць літару у:

  • кента..р;                                            4) ваку..м;
  • у зборнік “Вянок” ..вайшлі;        5) каля  ..рны.
  • красёнцы-ча..начкі;

А10. Адзначце словы, у якіх на месцы пропуску трэба пісаць літару і:

  • паліт..нфармацыя;                 4) аб..лгаць;
  • дзярж..нспектар;                    5) транс..ндыйскі.
  • за..здросны;

Ключ

Продолжить чтениеЗаданні па арфаграфіі для вучняў 10-11 класаў Комплекснае заданне № 2